اختلال میل جنسی کم فعال hypoactive (HSDD)، که امروزه به نام “بی میلی جنسی” یا ” سرد مزاجی زنان” شناخته می شود، یک اختلال عملکرد جنسی است که باعث کاهش میل جنسی و تحریک جنسی در زنان می شود. میل جنسی زنان به طور طبیعی در شرایط و سنین مختلف تغییر می کند که ناشی از تغییرات هورمونی و یا تغییراتی در زندگی خانم ها است. مانند بارداری، یائسگی یا بیماری و یا مصرف برخی از داروها که برای درمان اختلالات خلقی استفاده می شوند، می توانند باعث ایجاد اختلال در میل جنسی زنان شوند. اختلال میل جنسی کم فعالی زنان (HSDD) ممکن است در یک سوم زنان بزرگسال رخ دهد. ویژگی اساسی HSDD زنان کمبود یا فقدان تخیلات جنسی و میل به فعالیت جنسی است که باعث پریشانی قابل توجه یا دشواری بین فردی می شود. تشخیص HSDD در زنان نیاز به بررسی دقیق روحی و جسمی بیماردارد. تجربه رابطه جنسی ابتدایی زن می تواند روی میل جنسی او بسیار تأثیر بگذارد. اختلالات جنسی در زنان معمولا با احساس رضایت کم همراه است. بنابراین، HSDD زن می تواند تا حد زیادی بر کیفیت زندگی تأثیر بگذارد.
بسیاری از زنان علائم HSDD را به عنوان اثرات اجتناب ناپذیر دوران پیری یا تغییرات در بدن خود می دانند. کاهش میل جنسی خانم می تواند، با تغییراتی در سبک زندگی و تکنیک های جنسی استاندارد و داروها می توان تا حدودی زیادی آنرا کاهش یا درمان کرد. همچنین تغییر یا قطع داروهایی است که می تواند بر میل جنسی، هورمون درمانی و ازدواج فرد تأثیر بگذارد. در بسیاری موارد موثر است.
علائم کاهش میل جنسی زنان یا HSDD چیست؟
یک زن مبتلا به HSDD معمولاً به مدت شش ماه یا بیشتر دچار کمبود میل جنسی می شود. اگر تغییرات و کاهش میل جنسی به حدی شدید باشد که بر روابط یا عزت نفس بیمار تأثیر بگذارد، ممکن است HSDD مطرح باشد. اما اگر میل جنسی خانم ضعیف تر از گذشته باشد ولی روابط جنسی او از همیشه قوی تر و لذت بخش تر باشد، نمی توان گفت این فرد دچار کاهش میل جنسی شده است.
کاهش میل جنسی در زنان یک مشکل شایع است که ناشی از تغییرات هورمونی و زندگی است. البته تجربه اولین بار رابطه جنسی بسیار روی میل او موثر است.
نکته دیگر این است که هیچ عددی برای تعریف تعداد روابط جنسی هنگام ابتلا به کاهش میل جنسی وجود ندارد. تعداد روابط جنسی طی هفته یا ماه در هرکس متفاوت است. علائم رایج و شایع کاهش میل جنسی در زنان شامل موارد زیر است:
- عدم علاقه به برقراری هیچ نوع فعالیت جنسی، از جمله خودارضایی
- تصورات و افکار جنسی نداشته باشد یا به ندرت به این مسائل فکر کند.
- نگران نبودن برای عدم برقراری فعالیت جنسی
- بی علاقگی به شروع رابطه جنسی
- مشکل در لذت بردن از رابطه جنسی
- عدم تحریک و بروز احساسات خوشایند هنگام تحریک دستگاه تناسلی
علت اصلی کم شدن میل جنسی
میل به رابطه جنسی مبتنی بر تعامل پیچیده بسیاری از رفتارهای تأثیرگذار بر صمیمیت است. از جمله این موارد می توان به سلامت جسمی و عاطفی، تجربیات تلخ وشیرین گذشته، باورها و اعتقادات، سبک زندگی و روابط فعلی فرد اشاره کرد. اگر خانمی در هر یک از این زمینه ها دچار مشکل باشد، می تواند روی میل وی در برقراری رابطه جنسی تأثیر بگذارد.
علل جسمی کاهش میل
طیف گسترده ای از بیماری ها، تغییرات جسمی و اثر مصرف برخی داروها می تواند باعث کاهش میل جنسی در زنان شود. دلایل جسمی HSDD می تواند شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات جنسی. مثلا اگر خانم در حین رابطه جنسی درد دارد یا نمی تواند به ارگاسم برسد، می تواند میل جنسی او را به رابطه جنسی کاهش دهد.
- واژنیسموس
- آرتروز
- بیماری عروق کرونر
- دیابت
- سرطان
- فشار خون بالا
- بیماری های عصبی
- کاهش سطح استروژن یا تستوسترون
- تغییرات هورمونی در حین یا بعد از بارداری
- کسالت یا خستگی ناشی از یک برنامه طاقت فرسای کاری، خانوادگی یا محیط آموزشی
- مصرف برخی از داروها که بر میل جنسی تأثیر می گذارد. به ویژه داروهای ضد افسردگی به نام مهارکننده های انتخابی بازجذب مجدد سروتونین.
- عادت های زندگی مانند مصرف الکل می تواند بر میل جنسی خانم تأثیر بگذارد.
- سیگار کشیدن جریان خون را کاهش می دهد، که ممکن است تحریک ناقص، کوتاه مدت یا عدم تحریک را به دنبال داشته باشد.
- هرگونه عمل جراحی در پستان ها یا دستگاه تناسلی خانم می تواند بر فیزیولوژی بدن، عملکرد جنسی و میل به رابطه جنسی تأثیر بگذارد.
- خستگی و مراقبت از کودکان خردسال یا والدین مسن می تواند در کاهش میل جنسی تاثیر بگذارد.
- تغییرات هورمونی، مانند ورود زن به مرحله یائسگی که استروژن خونش کاهش می یابد. (کاهش استروژن باعث خشکی بافت های واژن و در نتیجه رابطه جنسی دردناک یا ناراحت کننده می شود)
- بارداری، شیردهی و تغییرات هورمونی در دوران بارداری
علت احساسی یا روحی- روانی کاهش میل جنسی در زنان
دلایل احساسی و روانشناختی HSDD عبارتند از:
حالت روحی خانم می تواند روی میل جنسی او تأثیر بگذارد. دلایل روانشناختی زیادی در کاهش میل جنسی وجود دارد، از جمله:
- سابقه اضطراب
- استرس، مانند استرس مالی یا استرس کاری
- افسردگی
- اعتماد به نفس پایین
- سابقه سو استفاده و آزار جنسی
- اعتماد نادرست در گذشته به یک جنس مخالف و تجربه تلخ از این اعتماد
- خجالت کشیدن از آناتومی بدن
- درگیری ها یا دعواهای حل نشده با شریک جنسی
- عدم اعتماد بین زوجین
- عدم رسیدن به فانتزی های جنسی حین برقراری رابطه با شریک جنسی
پزشکان چگونه HSDD را تشخیص می دهند؟
بر خلاف سایر بیماری های پزشکی، آزمایش خاصی برای تشخیص HSDD وجود ندارد. با این وجود، چند روش وجود دارد که پزشکان برای تشخیص این بیماری از آن استفاده می کنند که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم. علاوه بر سوال پرسیدن و گرفتن شرح حال؛ از خانم در مورد سابقه پزشکی و جنسی نیز اطلاعات می گیرد. بعد از آن ممکن است موارد زیر نیز برای تشخیص لازم باشد:
- معاینه لگن: در طول معاینه لگن، پزشک می تواند علائمی از تغییرات جسمی را که در کاهش میل جنسی موثر است، مانند نازک شدن بافت های دستگاه تناسلی، خشکی واژن یا وجود واژینیسموس را بررسی کند.
- تجویز آزمایش: پزشک ممکن است آزمایش خون را برای بررسی سطح هورمون ها و بررسی مشکلات تیروئید، دیابت، کلسترول بالا و اختلالات کبدی تجویز کند.
- ارجاع به درمانگران جنسی: یک مشاور متخصص یا یک درمانگر جنسی ممکن است بتواند عوامل احساسی و رابطه ای را که می توانند باعث کاهش میل جنسی خانم شوند را بهتر ارزیابی کند.
درمان
روش های مختلفی برای درمان HSDD وجود دارد. برای انتخاب روش درمانی مناسب، پیدا کردن دلیل اصلی علائم مهم است. اکثر زنان از یک روش درمانی هدفمند بهره مند می شوند. این توصیه ها ممکن است شامل آموزش جنسی، مشاوره و گاهی دارو و هورمون درمانی باشد.
۱. آموزش و مشاوره جنسی
صحبت با یک درمانگر جنسی یا مشاور ماهر در رفع نگرانی های جنسی می تواند به درمان میل جنسی کم کمک کند. این درمان اغلب شامل آموزش در مورد تکنیک های جنسی است. به احتمال زیاد درمانگر یا مشاور توصیه هایی برای خواندن مطالب یا تمرینات به زوجین ارائه می دهد. این مشاوره به افزایش احساس صمیمیت و تمایل جنسی کمک می کند.
۲. دارو درمانی
داروهای ضد افسردگی مانند پاروکستین و فلوکستین ممکن است میل جنسی را کاهش دهند. روی آوردن به بوپروپیون (نوع دیگری از ضد افسردگی) معمولاً میل جنسی را بهبود می بخشد و گاهی اوقات برای زنانی که اختلال برانگیختگی دارند تجویز می شود. بنابراین همراه با مشاوره، پزشک ممکن است داروهایی را برای افزایش میل جنسی خانم تجویز کند. عوارض جانبی این قرص ها می تواند شامل افت فشار خون، سرگیجه، حالت تهوع و خستگی باشد.
۳. هورمون درمانی
خشکی یا کوچک شدن واژن، یکی از علائم برجسته سندروم دستگاه ادراری تناسلی یائسگی (GSM)، می باشد. این بیماری ممکن است رابطه جنسی را برای خانم ناخوشایند کرده و میل او را کاهش دهد. برخی از داروهای هورمونی با هدف تسکین علائم GSM می توانند به راحتی به رفع HSDD کمک کنند. دیگر درمان های هورمونی عبارتند از:
- استروژن درمانی: استروژن به اشکال مختلفی از جمله قرص، شیاف، اسپری و ژل در دسترس است.
- تستوسترون درمانی: هورمون مردانه تستوسترون نقش مهمی در عملکرد جنسی زنان بازی می کند. حتی اگر تستوسترون در زنان به میزان بسیار کمتری وجود داشته باشد. تستوسترون از نظر FDA برای درمان اختلال عملکرد جنسی در زنان تأیید نشده است. همچنین مصرف آن می تواند باعث بروز آکنه، رشد موهای زائد و تغییر روحیه یا شخصیت شود.
- پراستروژن: به سهولت رابطه جنسی دردناک کمک می کند.
- اوسپمیفن (اوسفنا): این قرص که به صورت روزانه مصرف می شود، می تواند در تسکین علائم دردناک جنسی در زنان مبتلا به GSM متوسط تا شدید کمک کند. این دارو در زنانی که به سرطان پستان مبتلا هستند و یا در خطر بالایی برای ابتلا به سرطان پستان دارند، تأیید نشده است.
۴. تغییر سبک زندگی
تغییر در سبک زندگی نیز می تواند تاثیر زیادی در میل خانم به برقراری رابطه جنسی داشته باشد:
- ورزش: انجام ورزش های هوازی و تمرینات قدرتی منظم می تواند باعث افزایش قدرت بدنی، بهبود اندام، بالا بردن روحیه و در نهایت افزایش میل جنسی شود.
- کاهش استرس: یافتن راهی بهتر برای کنار آمدن با استرس شغلی، استرس مالی و دردسرهای روزمره می تواند میل جنسی خانم را افزایش دهد.
- تغییر رفتار: ارتباط صمیمانه با شریک جنسی و کنار گذاشتن اختلافات
- تغییر سبک رابطه جنسی: تغییر پوزیشن جنسی، تغییرمکان برای رابطه جنسی را نیز امتحان کنید. از شریک زندگی خود بخواهید که زمان بیشتری را برای عشق بازی (پیش نوازی) در نظر بگیرد.
- کنار گذاشتن عادات بد: سیگار کشیدن، مصرف مخدرها و الکل همه می توانند میل جنسی خانم را کاهش دهند. ترک این عادت های بد می تواند باعث تقویت میل جنسی خانم و بهبود سلامت کلی او شود.
- تمرین تکنیک های کاهش استرس: مانند مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی
